26/02
2022
ĐẾN PHAN THIẾT THAM QUAN BẢO TÀNG NƯỚC MẮM ĐẦU TIÊN CỦA VIỆT NAM
1740 Lượt xem

ĐẾN PHAN THIẾT THAM QUAN BẢO TÀNG NƯỚC MẮM ĐẦU TIÊN CỦA VIỆT NAM

Bảo tàng “NƯỚC MẮM – LÀNG CHÀI XƯA” tọa lạc tại số 360 Nguyễn Thông, phường Phú Hài, Tp. Phan Thiết là bảo tàng nước mắm đầu tiên và duy nhất của Việt Nam đến thời điểm hiện tại.

Với tổng diện tích 1.600 m2 được chia thành 14 không gian nhỏ với từng chủ đề riêng biệt, bảo tàng tái hiện sống động 300 năm làng chài Phan Thiết xưa từ thời Chăm Pa, vua Nguyễn, đến thời Pháp thuộc và những thập niên 40 – 60.

Du khách đến với bảo tàng không chỉ được ngắm nhìn các di vật mà còn được tương tác nhập vai làm dân chài lưới cá, đóng vai diêm dân trên những cánh đồng muối, thăm phố cổ Phan Thiết 300 năm, ghé nhà hàm hộ, khám phá nguồn gốc quy trình làm nước mắm, tên gọi nước mắm ngày xưa, lý do có tên gọi “nước mắm” như hiện nay.

Bảo tàng được trưng bày theo lối đương đại, sử dụng nghệ thuật trình diễn ánh sáng lần đầu tiên có tại Việt Nam. Dưới hàng trăm đèn pha tiêu điểm có góc chiếu hẹp, rộng và công suất lớn nhỏ khác nhau, những hiện vật cổ hiện ra lung linh, mờ ảo trên nền không gian tối, đem lại cái nhìn mãn nhãn cho du khách.

Trước khi bắt đầu tham quan những di vật và tìm hiểu về lịch sử của nước mắm, du khách sẽ được xem một đoạn phim ngắn, giới thiệu tổng quan về những hành trình, những giai đoạn thăng trầm của nước mắm. Chỉ hơn 7 phút ngắn ngủi với những thông tin khái quát, đây chính là sự khởi đầu cho hành trình khám phá về văn hóa, lịch sử của nước mắm Phan Thiết nói riêng và Việt Nam nói chung.

Khách tham quan sẽ được quay ngược thời gian, trờ về vùng đất Phan Thiết cách đây 300 năm. Vào trước năm 1693, khi chưa có người Việt sinh sống thì nơi đây thuộc vương quốc Chăm pa, với tên gọi là Mang Thit. Một điều độc đáo ở đây, mà ít ai biết là từ “ủ chượp” trong nước mắm có nguồn gốc từ tiếng Chăm, chính người Chăm đã học những kỹ nghệ làm gốm, ướp cá du nhập từ La Mã. Đến khi người Kinh di cư vào, đã tiếp nối và thương mại hóa bằng cách cho nước mắm vào tĩn gốm và chở bằng ghe bầu đi bán khắp Việt Nam.

Câu chuyện về nền văn hóa được kể lại qua các di vật lịch sử:

Tiếp theo trên hành trình khám phá ấy là không gian Chăm pa xưa với bức tượng Kut độc đáo, được lấy tại một đền thờ từ thế kỉ 15. Đó là một trong những biểu tượng rất linh thiêng của người Chăm. Theo tập tục xưa, những người chết như vua, quan sẽ được làm lễ nhập hồn vào tượng Kut, rồi mới đi qua thế giới bên kia.

Đi qua con đường cát trắng, du khách sẽ được đến với một thế giới khác. Một không gian trưng bày về bộ sưu tập tĩn xưa và nay. Câu chuyện về chiếc tĩn, xóm lò tĩn đã được tái hiện một cách chi tiết, giúp du khách hiểu rõ hơn về “bí quyết” tạo nên hương vị đậm đà khó quên của nước mắm Phan Thiết-  thủ phủ của nước mắm Việt.

Đặc biệt, bảo tàng hiện đang lưu giữ và trưng bày bản gốc 2 tấm sắc phong của vua triều Nguyễn ban cho làng biển Bình Thuận. Tấm sắc phong đầu tiên được vua Đồng Khánh ban cho những người dân ở Đàng Ngoài đã vào khai hoang, lập ấp tại làng chài Hòa An, Phan Thiết. Tấm sắc phong còn lại do vua Khải Định ban cho thần Ông Nam Hải (cá voi) vì có công cứu giúp nhiều ngư dân chài thoát nạn.

Không gian tiếp theo là nơi trưng bày những bức tranh về Phan Thiết dưới thời Pháp vào những năm 30, 40, được thử quay số liên lạc bằng những chiếc điện thoại đời đầu. Những cảnh mô phỏng con đường xưa Mũi Né, đưa du khách ngược dòng lịch sử, hòa mình vào đời sống của dân chài xưa. Tại đây du khách còn được hóa thân thành một ngư dân, trải nghiệm về tĩn nước mắm gốm đã từng nổi tiếng khắp nam kỳ lục tỉnh, quẩy gánh và cào muối trên đồng muối trắng như tuyết.

Còn có mô hình phục dụng đình Vạn Thủy Tú được dựng vào năm 1762, nơi thờ bộ xương cá voi ( dân chài thường tôn thờ gọi là cá Ông) lớn nhất Việt Nam. Đây cũng là một trong những di tích cổ có số lượng lớn sắc phong của các vị vua triều Nguyễn ban tặng, bởi trong thời chiến tranh phong kiến, các tướng lĩnh nhà Nguyễn đã nhiều lần được cá voi cứu nạn trên biển.

Một trong những điểm thú vị đối với du khách trong bảo tàng, có lẽ là tiệm thâu băng từ thập niên những năm 50 với toàn bộ đĩa nhựa gốc và máy hát. Tại đây, bạn có thể mở những cuốn băng hát yêu thích trong phạm vi tiệm. Ngoài ra, khi đến với chợ xưa khánh thiện, du khách sẽ được dịp tròn mắt với những hiện vật xưa cũ như chiếc bàn tính và quả cân mòn.

Hoạt động nếm thử nước mắm Rin với công thức 300 năm của bảo tàng Làng Chài Xưa:

Đặc biệt, tại đây có một điều mà bất cứ ai đến Phan Thiết đều muốn thử một lần trong đời, là được nếm hương vị của nước mắm rin ngày xưa. Đó là loại nước mắm nguyên chất, kéo rút trực tiếp từ thùng lều gỗ ủ chượp chín chậm và được dân chài Phan Thiết gọi là nước mắm Tĩn.

Tên gọi ấy bắt nguồn tư việc ông tổ nghề Trần Gia Hòa đưa mắm vào tĩn gốm dán nhãn vuông chở bằng ghe bầu bán khắp nơi, từ lục tỉnh Nam Kỳ đến miền Trung, miền Bắc và chiếm thị phần lớn ở nước ta lúc bấy giờ. Với công trạng này, ông đã được vua Nguyễn ban tước quan hàm Bát phẩm. Một phần không thể bỏ qua khi đến thăm Làng Chài.

Xưa là khu nhà Hàm Hộ, đây là căn nhà cuối cùng còn sót lại của một hàm hộ Phan Thiết. Từ Hàm hộ ở đây dùng để chỉ những người sản xuất nước mắm qui mô lớn. Vào không gian nhà cổ, du khách sẽ được chiêm ngưỡng kiến trúc nhà truyền thống của những Hàm Hộ ngày xưa, cũng như mô hình một que nước mắm là như thế nào.

Tại đây, du khách còn được học cách “cẩn” nước mắm, cách xác định nước mắm ngon của người xưa dựa vào màu, mùi, vị dưới ánh sáng. Thú vị hơn nữa là cách phân biệt, lựa chọn nước mắm ngon chỉ bằng hạt cơm của người dân Phan Thiết xưa.

Theo đó, khi thả hạt cơm nguội vào chén nước mắm, nếu hạt cơm nổi lên hoặc lơ lửng, thì đó là nước mắm truyền thống nguyên chất với độ đạm cao. Còn nếu hạt cơm nhanh chóng chìm xuống dưới thì đó là nước mắm pha công nghiệp với hàm lượng đạm thấp.

Quan trọng hơn, Bảo tàng Làng Chài Xưa còn lưu giữ toàn bộ các bằng chứng để xác tín rằng: Phan Thiết mới chính là cái nôi của nước mắm Việt Nam, chứ không phải là Phú Quốc. Nơi đây còn có một hàm hộ đã bỏ tiền ra làm con đường nối từ Phan Thiết ra Mũi Né. Với hành động nghĩa hiệp đó, bà đã được vua nhà Nguyễn ban tặng cho bốn chữ vàng “Hào nghĩa khả gia”. Tại đây du khách còn được chiêm ngưỡng chân dung của những Hàm Hộ nước mắm, những người có công rất lớn trong sự phát triển của ngành nước mắm tại Phan Thiết.

Ngoài các không gian xưa, bảo tàng còn thu hút nhiều khách trẻ với không gian thủy cung 3D với các sinh vật biển khổng lồ độc đáo để du khách có thể tha hồ chụp ảnh “sống ảo”.

Bảo tàng Làng Chài Xưa, không chỉ là nơi lưu giữ, bảo tồn hương vị của nước mắm truyền thống mà còn là nơi khơi nguồn tình cảm, giúp những người trẻ yêu hơn “quốc hồn, quốc túy” của dân tộc.

 

Chịu trách nhiệm nội dung: Nhật Qui

--------------------------------------------

Du Lịch Công Đoàn Giáo Dục Tp.HCM - Du Lịch Hữu Nghị
Hotline: 0968.217.783 - 0938.989.155
P.Điều Hành: 028.6265.0624 - 028.6265.3235
P.Kinh Doanh - Tiếp Thị & HDV: 028.2240.5079
Email: dulich.congdoan@yahoo.com
Website: dulichcongdoangiaoductphcm.com
Dịch vụ
cẩm nang du lịch
24/08
2023
881 lượt xem
07/07
2023
665 lượt xem
23/06
2023
654 lượt xem
21/06
2023
679 lượt xem
26/04
2023
642 lượt xem
20/04
2023
599 lượt xem
19/04
2023
750 lượt xem
05/04
2023
606 lượt xem
05/04
2023
647 lượt xem
03/04
2023
699 lượt xem
03/04
2023
714 lượt xem
21/09
2022
781 lượt xem
06/09
2022
849 lượt xem
20/08
2022
821 lượt xem
19/08
2022
747 lượt xem
18/08
2022
749 lượt xem
18/08
2022
850 lượt xem
16/08
2022
871 lượt xem
16/08
2022
874 lượt xem
15/08
2022
784 lượt xem
11/08
2022
743 lượt xem
11/08
2022
764 lượt xem
09/08
2022
769 lượt xem
09/08
2022
783 lượt xem
08/08
2022
792 lượt xem
03/08
2022
906 lượt xem
03/08
2022
830 lượt xem
23/07
2022
753 lượt xem
29/04
2022
862 lượt xem
23/04
2022
888 lượt xem
23/04
2022
1003 lượt xem
14/04
2022
882 lượt xem
09/04
2022
796 lượt xem
07/04
2022
967 lượt xem
06/04
2022
1231 lượt xem
04/04
2022
1050 lượt xem
31/03
2022
928 lượt xem
28/03
2022
1049 lượt xem
27/03
2022
880 lượt xem
14/03
2022
2041 lượt xem
12/03
2022
1204 lượt xem
09/03
2022
871 lượt xem
09/03
2022
893 lượt xem
08/03
2022
804 lượt xem
07/03
2022
1002 lượt xem
06/03
2022
5799 lượt xem
24/02
2022
1400 lượt xem
23/02
2022
942 lượt xem
15/02
2022
969 lượt xem
31/01
2022
911 lượt xem
31/01
2022
883 lượt xem
29/01
2022
949 lượt xem
27/01
2022
2170 lượt xem
26/01
2022
1142 lượt xem
26/01
2022
1146 lượt xem
25/01
2022
905 lượt xem
25/01
2022
969 lượt xem
25/10
2021
1100 lượt xem
23/10
2021
1253 lượt xem
23/10
2021
1014 lượt xem
23/10
2021
1666 lượt xem
21/10
2021
1399 lượt xem
21/10
2021
3158 lượt xem
21/10
2021
1044 lượt xem
21/10
2021
1114 lượt xem
20/10
2021
1083 lượt xem
20/10
2021
1801 lượt xem
19/10
2021
1139 lượt xem
19/10
2021
1438 lượt xem
18/10
2021
1589 lượt xem
18/10
2021
1002 lượt xem
18/10
2021
2834 lượt xem
18/10
2021
1640 lượt xem
18/10
2021
1698 lượt xem
14/10
2021
1937 lượt xem
14/10
2021
2700 lượt xem
13/10
2021
1087 lượt xem
13/10
2021
2142 lượt xem
12/10
2021
2326 lượt xem
12/10
2021
1673 lượt xem
11/10
2021
1111 lượt xem
11/10
2021
1291 lượt xem
11/10
2021
1402 lượt xem
11/10
2021
1821 lượt xem
09/10
2021
1357 lượt xem
08/10
2021
1568 lượt xem
08/10
2021
2393 lượt xem
07/10
2021
1381 lượt xem
07/10
2021
1491 lượt xem
06/10
2021
1794 lượt xem
06/10
2021
1129 lượt xem
05/10
2021
1305 lượt xem
05/10
2021
3253 lượt xem
05/10
2021
1742 lượt xem
04/10
2021
1056 lượt xem
03/10
2021
2725 lượt xem
03/10
2021
1301 lượt xem
02/10
2021
1424 lượt xem
02/10
2021
1663 lượt xem
01/10
2021
1400 lượt xem
30/09
2021
1543 lượt xem
30/09
2021
2290 lượt xem
29/09
2021
1149 lượt xem
29/09
2021
2594 lượt xem
28/09
2021
1952 lượt xem
28/09
2021
2314 lượt xem
27/09
2021
1595 lượt xem
27/09
2021
2497 lượt xem
26/09
2021
1211 lượt xem
26/09
2021
1937 lượt xem
25/09
2021
1578 lượt xem
25/09
2021
1417 lượt xem
24/09
2021
2712 lượt xem
24/09
2021
1324 lượt xem

Thứ 2 đến Sáng thứ 7 hàng tuần
Sáng : 8h00 - 11h30
Chiều: 13h00 - 17h30
chat facebook