Nhắc đến nét văn hóa rất đặc trưng của đồng bằng sông Cửu Long, không thể không nhắc đến chợ nổi, một loại hình chợ độc đáo mà có lẽ không miền nào khác trên đất nước ta có được. Trong đó chợ nổi Cái Răng Cần Thơ là khu chợ sầm uất, tiêu biểu nhất, đã được tạp chí du lịch Rough Guide của Anh Quốc bình chọn là một trong 10 khu chợ ấn tượng nhất thế giới, trang web du lịch nổi tiếng Youramazingplaces cũng bình chọn là 1 trong 5 chợ nổi đẹp, thú vị nhất khu vực Châu Á. Ngày 10/3/2016, chợ nổi Cái Răng đã chính thức được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Chợ nổi Cái Răng nằm trên một nhánh của dòng sông Hậu chảy qua quận Cái Răng, thành phố Cần Thơ, cách trung tâm thành phố Cần Thơ khoảng 6 km. Đi đường bộ khoảng 15 phút, và mất 30 phút nếu đi bằng thuyền từ Bến Ninh Kiều. Quãng đường ngồi trên chiếc tàu len lỏi qua những dòng kênh rạch để đến với chợ nổi Cái răng cũng rất thú vị. Bạn có cơ hội ngắm nhìn phong cảnh hữu tình hai bên bờ sông, cảnh sinh hoạt của người dân ở hai bên bờ sông diễn ra như một đoạn phim tư liệu chạy ngược hướng với bạn thật phong phú và lạ lẫm, nhưng lại tạo cảm giác rất yên bình.

Với tên gọi vừa hay vừa lạ đã là một niềm thích thú cho nhiều người tò mò rằng vì sao chợ lại có tên là Cái Răng, Cái Răng nghĩa là gì và ai là người đã đặt tên đó cho chợ nổi. Lý giải cho tên gọi “Cái Răng” thì người dân tại Cần Thơ kể theo một truyền thuyết như sau. Theo đó, tên gọi Cái Răng xuất phát từ câu chuyện hồi đầu thời khẩn hoang, lập ấp. Truyền thuyết nói về con cá sấu với thân hình rất lớn dạt vào đây, răng của nó cắm vào miệng đất này. Từ đó mà khi chợ nổi hình thành lên, người ta đã dùng tên Cái Răng để đặt cho chợ nổi. Tuy nhiên theo một số tài liệu nghiên cứu thì tên gọi Cái Răng là có nguồn gốc từ chữ của người Khmer là “karan” nghĩa là “cà ràng” (ông táo). Người Khmer ở Xà Tón (Tri Tôn) làm rất nhiều karan đi bán khắp nơi để phục vụ trong việc chế biến món ăn, đặc biệt là họ bán rất nhiều tại khu vực sông nước Cần Thơ này. Do từ khó đọc mà lâu dần, người Việt đã phát âm của chữ “karan” thành chữ “cà ràng” rồi Cái Răng.

Chợ nổi Cái Răng họp từ rất sớm, khi trời còn giăng sương lờ mờ mặt sông, hàng trăm chiếc ghe thuyền từ khắp các ngả sông đã rộn ràng kéo về Chợ nổi. Chính vì vậy thời gian đi du lịch Chợ Nổi Cái Răng dù đặt Tour hay tự túc lý tưởng nhất là 5 giờ đến 8 giờ sáng đây là lúc chợ tấp nập nhất.

Chợ nằm trên trục đường thủy sông Cần Thơ – kênh xáng Xà No nên rất thuận tiện cho việc giao thương, buôn bán với các tỉnh lân cận và cả vùng đồng bằng Sông Cửu Long. Đây là lý do chợ nổi Cái Răng có quy mô lớn và sầm uất nhất so với các chợ nổi trong vùng. Hàng hóa ở chợ nổi Cái Răng rất đa dạng hầu như không thiếu bất cứ mặt hàng, sản phẩm chính là các loại hoa quả trái cây đặc sản của vùng sông nước đồng bằng Sông Cửu Long, ngoài ra còn có hàng thủ công, hàng nhu yếu phẩm cho đến dịch vụ đồ ăn, thức uống, cà phê…

Điểm điểm độc đáo của chợ nổi Cái Răng là cảnh người bán người mua đều ở trên những chiếc ghe thú vị ở đây là trên những chiếc ghe này thường có một cây sào, người bán sẽ treo lên đó mặt hàng mà ghe có. Bán khoai thì họ sẽ treo khoai lên sào, bán xoài thì xoài sẽ được treo lủng lẳng. Đó như thể là một lời rao để người qua lại có thể dễ dàng tìm thấy sản phẩm ưa thích của mình giữa một khu chợ tấp nập.

Hình thành từ rất lâu đời hơn 100 năm, và đứng trước sự xuất hiện của vô vàn các chợ cạn cũng như trung tâm thương mại lớn, nhưng chợ nổi Cái Răng vẫn còn giữ nguyên được những nét đặc trưng vốn có của nó. Chính vì thế nơi đây chắc chắn là điểm đến thú vị cho những ai yêu thích sự khám phá, mới lạ, muốn tìm hiểu về văn hóa miền sông nước Nam Bộ.